Bezsenność – przyczyny, domowe sposoby, leczenie
Sen jest zjawiskiem występującym u wszystkich ludzi. Człowiek we śnie spędza około jednej trzeciej swojego życia. W ciągu tysięcy lat sen postrzegano jako nieodłączną część porządku świata, oddzielającą aktywność jednego dnia od drugiego. Uważano, że sen to stan całkowitej niepamięci.
Sen niewątpliwie należy do podstawowych potrzeb życiowych człowieka. Aby zagwarantować organizmowi prawidłowe funkcjonowanie powinniśmy przespać jedną trzecią doby. Czyli optymalny sen powinien wynosić 8 godzin. Odpowiednia ilość snu warunkuje sprawne działanie mózgu przez cały dzień. Sen jest bardzo ważnym elementem odpoczynku. Wiele badań wskazuje na to, że człowiek może dłużej wytrzymać bez jedzenia, niż bez snu!
Zaburzenia snu, określane mianem choroby cywilizacyjnej dotyczą już ponad 25% społeczeństwa. Badania naukowe pokazują, że człowiek nie potrafi wytrzymać bez snu dłużej niż 11 dni. Juz w czwartym dniu bezsenności zaczynają dominować takie objawy jak: gorączka, agresywność i spadek koncentracji. Często efektem dłuższego niedoboru snu jest również stracenie orientacji czasowej i przestrzennej.
Rodzaje i fazy snu
Po pierwsze ZAŚNIJ!
Początkową fazą jest zaśnięcie. Następuje rozluźnienie mięśni. Zasypianie jest stanem przejściowym pomiędzy czuwaniem, a spaniem. W zapisie EEG daje ona płaską, lekko falującą linię.
Po drugie CZUWAJ!
Kolejnym etapem snu jest czuwanie wchodzące w fazę snu głębokiego. Występuje charakterystyczny wrzecionowaty zapis EEG.
Po trzecie ŚPIJ GŁEBOKO!
Następuje faza snu głębokiego. Zapis EEG pokazuje wolniejsze fale delta o większej amplitudzie.
Po czwarte ŚNIJ NAJGŁEBIEJ!
Ostatnia fazą jest najgłębszy sen z falami delta o dużej amplitudzie.
Jakie chronotypu snu możemy wyróżnić?
Pora w jakiej idziemy do łóżka i rano wstajemy, jest określona przeważnie przez okoliczności zewnętrzne. Jednak pomimo tych okoliczności – każdy z nas posiada indywidualny rytm aktywności dobowej. Wyróżniamy 2 rytmy snu określane mianem:
RANNE PTASZKI
Bardzo wcześnie osiągają szczytową formę, natomiast godzina 21- 22 to ich pora zasypiania. U ludzi określanych mianem ” rannych ptaszków” tętno po przebudzeniu znacznie sie podwyższa i wynosi więcej niż cztery uderzenia na jeden oddech.
NOCNE MARKI
rankiem nieprzytomne i rozespane, potrzebują więcej czasu na rozruch. Swoją najlepszą formę osiągają dopiero koło południa, za to utrzymują ją aż do późnych godzin wieczornych. U ludzi określanych mianem „nocnych marków” puls rano bije wolniej; na jeden oddech przypadają mniej niż cztery uderzenia.
MARZENIA SENNE:
Sen REM: jest płytkim snem połączonym z marzeniami sennymi, gdzie cechą charakterystyczną jest występowanie szybkich ruchów gałek ocznych. Ten rodzaj snu występuje kilkakrotnie w ciągu nocy. W fazach snu Rem mózg pracuje szczególnie aktywnie, podnosi się ciśnienie tętnicze krwi i przyśpiesza oddech. Poprzez silniejsze ukrwienie narządów płciowych dochodzi do podniecenia zarówno u mężczyzn jak i u kobiet. Z badań EEG wiadomo, że w ciągu jednej nocy kilkakrotnie pojawiają się okresy marzeń sennych i snu głębokiego.
LUNATYZM:
Zaburzenie występujące przeważnie u dzieci i młodzieży, charakteryzujące się opuszczaniem łóżka w trakcie snu i nieświadomym nocnym spacerowaniem.
Zaburzenia snu – jakie wyróżniamy?
Wśród zaburzeń snu możemy wyróżnić trzy duże grupy:
- kłopoty z zasypianiem : Przy tej formie zaburzeń snu nie udaje się zasnąć zaraz po przyjściu do łóżka. Najczęściej zaburzenie spowodowane jest brakiem możliwości „odłączenia się” od problemów dnia codziennego. Przy kłopotach z zaśnięciem stajemy się nerwowi i niespokojni, co znacznie wydłuża zapadnięcie w sen.
- zbyt płytki sen : Niedostateczna głębokość snu często występuje u ludzi starszych i może wskazywać na złe ukrwienie mózgu. Problem może dotyczyć również osób dorosłych z niskim ciśnieniem tętniczym krwi. Do przerwania snu dochodzi zazwyczaj pomiędzy godziną pierwszą a czwartą, gdyż właśnie wtedy ciśnienie krwi osiąga swoją najniższą wartość.
- zbyt wczesne budzenie się rano : Zaburzenie polegające na zbyt wczesnym budzeniu się i niemożliwości ponownego zaśnięcia. Często objawia się to osłabieniem i zmęczeniem.
Zaburzeniom snu często towarzyszy ból głowy i osłabienie koncentracji!
Człowiek niedostatecznie wyspany jest następnego dnia zmęczony, wyczerpany i rozdrażniony!
Czy istnieje cudowna recepta na problemy ze snem ?
PODSTAWOWE WARUNKI ZDROWEGO SNU:
- Przed pójściem spać zostawmy wszystkie problemy i zrelaksujmy się. Pomyślmy o czymś miłym i pozytywnym. Zamknijmy oczy i powspominajmy piękne chwile.
- Bezpośrednio przed snem unikajmy oglądania trzymających w napięciu filmów i czytania podniecających książek. Ważne jest unikanie kłótni i sporów. Wchodząc do łóżka mamy być spokojni.
- Przed snem warto się odprężyć. Wieczorny, 30 minutowy spacer dotleni nasz mózg.
- Przed pójściem spać powinniśmy unikać obfitych posiłków i nadmiernych ilości alkoholu.
- Powinniśmy zadbać o komfortowe warunki w sypialni. Pokój powinien być przewietrzony, materac wygodny, a pościel lekka i miękka.
- Kierujmy się naszym dobowym rytmem snu. Chodźmy spać mniej więcej o tych samych porach i spijmy tyle, ile faktycznie potrzebujemy.
- Zadbajmy o bardziej spokojny tryb życia. Nauczmy sie właściwego obchodzenia ze stresem.
Leczenie bezsenności
ROŚLINY LECZNICZE POPRAWIAJĄCE SEN:
Roślinne środki nasenne poprawiają gotowość do zasypiania i snu, tłumiąc ośrodki nerwowe w mózgu i wegetatywny system nerwowy. Ziołowe środki nawet przy dłuższym stosowaniu nie uzależniają i nie powodują skutków ubocznych. Do roślin wspomagających leczenie bezsenności należą: SZYSZKI CHMIELU, KOZŁEK LEKARSKI, LAWENDA, LIŚĆ MELISY, PASSIFLORA, DZIURAWIEC, GŁÓG. W zależności od upodobań, można wybrać różne postacie ziołowych leków: syropy, napary, tabletki do połykania i do ssania, oraz herbatki.
ŁAGODNE ŚRODKI NASENNE:
L-tryptofan, aminokwas naturalnie poprawiający sen.
Melatonina, hormon stosowany w leczeniu bezsenności.
LEKI NASENNE, ŚRODKI PSYCHOTROPOWE I ŚRODKI USPOKAJAJĄCE:
Środki tej grupy powinny być stosowane tylko i wyłącznie sporadycznie, gdy objawy nie pozwalają na prawidłowe funkcjonowanie. Należy pamiętać, że środki psychotropowe uzależniają i nie są zalecane do ciągłego stosowania.
Bezsenność jest często wynikiem przewlekłego stresu i szybkiego trybu życia!
Brak snu uniemożliwia nam codzienne, prawidłowe funkcjonowanie!
Bardzo ważną rolę w terapii bezsenności odgrywa relaks!
Głębokie odprężenie i wyłączenie się od codziennych problemów sprzyjają szybkiemu zaśnięciu i dobremu snu.
Tylko wypoczęci po dobrze przespanej nocy jesteśmy gotowi do wyzwań dnia następnego!
