Łuszczyca jest jedną z najpowszechniejszych chorób skóry- cierpi na nią co pięćdziesiąty polak!
Stanowi nie tylko problem dermatologiczny i wyzwanie dla lekarzy, ale jest też ogromnym obciążeniem psychicznym dla dotkniętych nią osób- tak nieestetycznie czasem wygląda ich skóra!
Blizny mogą być małe i nieprzyciągające wzroku albo grube i bolesne!
Jak pozbyć się łuszczycy?
Nie wiadomo dokładnie, dlaczego zapadamy na łuszczycę. Uważa się, że ma ona podłoże genetyczne: dzieci chorych na łuszczycę rodziców mają aż siedem razy większe „szanse”, że także zachorują. Wprawdzie naukowcy odkryli sekwencję genów występujących u wszystkich chorych na łuszczycę, jednak nie przybliżyło ich to do rozwiązania problemu- dziedziczenie łuszczycy jest zjawiskiem zbyt złożonym.
Łuszczyca objawia się nieprawidłowym rogowaceniem naskórka. Jest on zbudowany z kilku warstw. W jego najniżej położonej warstwie, tzw. warstwie podstawnej, dokonują się podziały komórek, które w miarę dojrzewania posuwają ku wyższym partiom. W trakcie tego procesu stopniowo rogowacieją. Kiedy dotrą na powierzchnię, są już pozbawione jąder i ulegają stopniowemu złuszczeniu. W zdrowej skórze proces ten jest ciągły i trwa około czterech tygodni. W przypadku chorego na łuszczycę organizm nieco przedobrzył- tutaj proces namnażania się komórek jest szybszy, a proces ich wędrówki „ku górze” znacznie przyśpieszony- trwa tylko 3-4 dni. Stąd fragmenty naskórka łuszczą się w sposób widoczny i niestety- nieprzyjemny dla obserwatora.
Wykwity łuszczycowe, charakterystyczne dla tej choroby, mają postać czerwonych grudek pokrytych srebrzystymi łuskami ( stąd nazwa choroby). W tak zwanym okresie wysiewu mogą występować na skórze całego ciała. Miejscami, które choroba „upodobała” sobie szczególnie, są łokcie, kolana i owłosiona skóra głowy.
Przebieg choroby jest różny. Trudno też przewidzieć, czy choroba będzie się rozwijać, czy też może samoistnie się wycofa- medycyna notuje i takie przypadki. Zdarza się, że po kilku latach aktywnego wysypu wykwitów łuszczyca po prostu wycofuje się- nawet na kilka lat. Co więcej, statystyki wykazują, że u kobiet w ciąży ulega złagodzeniu. Niestety, dość typowa dla tej choroby jest nawrotowość- nawet jeśli na skutek leczenia zmiany ustąpią lub częściowo ustąpią, stres, zmęczenie mogą sprawić, że wykwity powrócą.
Czy łuszczyca schodzi?
Choć nie znamy skutecznej terapii pozwalającej pozbyć się łuszczycy raz na zawsze, możemy pomóc chorym. Terapia polega głównie na leczeniu i łagodzeniu objawów choroby. Pierwszy etap to działanie zewnętrzne, czyli usuwanie łusek. Do tego celu używa sie preparatów zawierających kwas salicylowy- głównie w postaci maści i oliwek. Środki zawierające dziegcie oraz cygnolinę stosuje się natomiast, by zahamować procesy namnażania się komórek w naskórku i ich nieprawidłowe rogowacenie. Inna grupa leków dobrze radzących sobie z łuszczycą to maści zawierające sterydy. Można jednak nimi smarować tylko niewielkie i pojedyńcze ogniska choroby, na dużych powierzchniach bowiem mogą wywoływać uboczne objawy ogólne. Nie powinno się ich uzywać na twarz. Niestety nie ma dymu bez ognia: choć sterydy sprawdzają się na krótką metę, nie należy stosować ich zbyt długo, bo mogą być przyczyną częstszych nawrotów łuszczycy i wzrostu jej oporności na leczenie.
Jakie leki na łuszczycę?
Najnowsze leki stosowane w walce z łuszczycą to pochodne witaminy D3. Są bezpieczniejsze od maści sterydowych. Ze względu jednak na możliwość wystąpienia podrażnień i wiele przeciwwskazań powinny być zalecane tylko przez lekarza. Możliwa jest także terapia doustna. Stosuje się ją w przypadkach trudnych i opornych na inne leczenie postaciach choroby.
Na szczęście okazuje się, że łuszczyca jest wrażliwa na niektóre rodzaje promieniowania UV. To daje nam jeszcze jedno narzędzie do walki z nią: PUVA czyli fotochemioterapię. Zabieg polega na zażyciu doustnych preparatów nasilających działanie promieni świetlnych i naświetlaniu skóry promieniami UVA o ściśle określonej długości fal.
Wszystkim chorym zaleca się codzienne zmywanie i nawilżanie skóry łagodnymi preparatami przeznaczonymi do pielęgnacji skóry atopowej. Powinno się unikać kontaktu z detergentami. Nie wolno też zdrapywać łusek, szczotkować skóry głowy, usuwać zrogowaciałych części podpaznokciowych. Trzeba też zwalczać wszelkie infekcje takie jak próchnica, zapalenie migdałków, infekcje dróg oddechowych, zapalne schorzenia ginekologiczne, bo mogą być one przyczyną wysiewu choroby.
BLIZNY
Nasuwa sie pytanie, czy można skutecznie pozbyć się blizny? Wszystko, oczywiście, zależy od tego, jak duża jest blizna, kiedy powstała oraz z jakiego powodu, ale ogólnie są szanse na jej likwidację, i to duże, a w ciężkich przypadkach, jeśli nawet nie na całkowite pozbycie się, to przynajmniej na poprawę jej wyglądu. Współczesna medycyna i kosmetyka potrafi zdziałać wiele, naprawdę.
Blizny są pozostałościami po różnych uszkodzeniach skóry, takich jak rany, skaleczenia, oparzenia, trądzik czy operacja. Podczas urazu następuje naruszenie ciągłości skóry, która natychmiast inicjuje mechanizm samodzielnego leczenia, broniąc się przed wnikaniem mikroorganizmów i utratą wody. Tak więc to nic innego jak powstająca w procesie gojenia nowa tkanka łączna, która zastępuje tkankę chorą, tj. tkankę uszkodzoną przez chorobę lub uraz. Tkanka ta jest dobrze unaczyniona, ziarninująca, z licznymi- najpierw ułożonymi przypadkowo, później już w sposób uporządkowany- włóknami kolagenu.
Sam trądzik młodzieńczy czy też pospolity rzadko jest tak intensywny, by pozostawały po nim blizny, chyba że znamionom skórnym towarzyszą bardzo ostre stany zapalne z głębokimi ropniami. W takiej sytuacji należy liczyć się z tym, że skóra nie wygoi się idealnie i pozostaną na niej- mniej lub bardziej- widoczne ślady. Sami jednak też stanowimy dla siebie zagrożenie, bowiem jedną z najczęstszych przyczyn powstawania potrądzikowych blizn jest wyciskanie pryszczy. Czy istnieje sposób, żeby się później pozbyć tych blizn? Blizny po pryszczach niechętnie poddają się działaniu takich zabiegów, ale można spróbować: do dyspozycji mamy profesjonalne dermokosmetyki do usuwania przebarwień potrądzikowych oraz zabiegi kosmetyczne, takie jak mikrodermabrazja, czyli usuwanie uszkodzonego naskórka.
Najskuteczniejsza jest laseroterapia, ale to bardzo drogi sposób pozbycia się blizn. Dlatego lepiej robić wszystko, by nie dopuszczać do ich powstawania, a co za tym idzie, walczyć z trądzikiem, a nie czekać, aż sam zniknie. Najprostszym sposobem jest przemywanie całej twarzy, a nie tylko miejsc, gdzie występuje trądzik, żelem oczyszczającym. A gdy to nie pomaga, gdy mamy do czynienia z ostrym stanem zapalnym, musimy poddać się kuracji pod okiem dermatologa.
Inne będą obrażenia, gdy w reku pęknie nam szklanka, inne, gdy podczas upadku rozetniemy łuk brwiowy, a jeszcze inne rany będą po operacji bądź gdy się poparzymy. Wygląd blizn po tych urazach, a więc ich kształt, rozległość i głębokość, też będzie różny, różne więc będą metody, którymi można posłużyć się, by się ich pozbyć. Co mamy do wyboru?
- TERAPIA UCISKOWA. Leczenie blizn może polegać na masażu i uciskaniu ich opuszką palca kilkakrotnie w ciągu dnia. Terapię tą rozpoczyna sie tuż po zagojeniu się rany i stosuje sie przez okres 3-6 miesięcy. Dostępne też są specjalne opaski, rękawki czy całe ubrania uciskowe.
- Przez rok, kiedy blizna dojrzewa, można próbować wpływać na jej przyszły wygląd. Fibroblasty, czyli komórki produkujące kolagen w skórze, pobudzone poprzez dostarczanie tego składnika z zewnątrz, powodują znaczące uporządkowanie włókien kolagenowych. Dzięki temu blizny są wygładzone i rozjaśnione, nawet te trudne w leczeniu, a takimi są np. blizny poparzeniowe.
- Preparaty silikonowe i opatrunki z żelu silikonowego stosuje się w leczeniu blizn dość często. Właściwości silikonu powodują bowiem ograniczenie parowania wody ze skóry, zwiększają nawodnienie tkanek i hamują rozrost blizny poprzez zmniejszenie syntezy kolagenu.
- Nowoczesną metodą leczenia blizn jest stosowanie ekspanderów, czyli rozciągaczy tkankowych, dzięki którym można uzyskać pewien nadmiar zdrowej skóry potrzebny do przemieszczenia w miejsce blizny.
- Operacja plastyczna polega zazwyczaj na wycięciu blizny i wszyciu w to miejsce przeszczepu skóry w celu uzyskania gładkiej, równej blizny, kosmetycznie lepszej od poprzedniej. Tak inwazyjna metoda zawsze wiąże się z ryzykiem powikłań- może wdać się zakażenie, a rany nie zawsze chcą się goić.
- Laser. Dość głęboko ingeruje w skórę, powodując mikrouszkodzenia, przez co aktywizuje odbudowę włókien kolagenowych i fibroblastów oraz regenerację całego naskórka.
Należy również pamiętać, aby pod żadnym pozorem nie opalać blizn na skórze!
